Bài học liêm sỉ cho công chức?

(Dân trí) - Những người có chức, có quyền mà vẫn tham lam, nhận biếu xén này nọ, thậm chí những người đến nhờ cậy, quà cáp cho họ còn đang phải chật vật lo miếng ăn thì thật đau lòng vì con người đối với nhau như thế thì không còn gì là liêm sỉ nữa.

                                                       (Minh họa: Ngọc Diệp)

 Đó là câu nói của ông Vũ Quốc Hùng, nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Trung ương khi trả lời phỏng vấn một tờ báo điện tử. Không dừng ở đấy, ông Hùng còn nói rất nhiều về sự liêm sỉ và đặt cả vấn đề giáo dục tính liêm sỉ cho công chức và quan chức. Ông Hùng nói nguyên văn là những người có chức, có quyền mà vẫn tham lam, nhận biếu xén này nọ, thậm chí những người đến nhờ cậy phải quà cáp trong khi họ còn đang phải chật vật lo miếng ăn thì thật đau lòng vì con người đối với nhau như thế thì không còn gì là liêm sỉ nữa.

Điều ông Hùng lo nhất là tuy số người trọng liêm sỉ có nhiều nhưng số người vô liêm sỉ cũng… không ít và đáng lo nhất là trong số đó có một bộ phận cán bộ có chức quyền.

Cách đây ít lâu, mình có đọc một cái truyện cười hiện đại kể chuyện một sếp đi thăm Vịnh Hạ Long, không may ngã xuống biển. Thấy vị sếp tay chân chới với, mọi người giơ tay ra và kêu ầm lên: Đưa tay đây, đưa tay đây… Thật ngạc nhiên, càng kêu to thì vị sếp càng thu tay lại. Bỗng cậu thư ký bước đến, đưa chiếc gậy xuống rồi nói nhỏ một câu, vị sếp bỗng cầm chặt lấy cây gậy để mọi người kéo sếp lên thuyền. Có người hỏi, cậu thư ký nhỏ nhẹ: Các bác không biết tính sếp em. Ông là chúa ghét hai từ “đưa ra” và thích nhất hai từ “cầm lấy” nên em nói khẽ rằng: Thủ trưởng ơi, cầm lấy…!

Thực ra những điều ông Hùng nói không mới, thậm chí cũ, rất cũ. Từ thời Nhà Lý, đã có một vị quan nổi tiếng bởi sự thanh liêm, chính trực là cụ Tô Hiến Thành. Vị Thái úy đời vua Lý Anh Tông ngoài việc giúp vua đánh giặc mở mang bờ cõi, giữ gìn độc lập cho non sông, đất nước ông còn là tấm gương sáng về sự trunh thành và lòng ngay thẳng.

Sử sách kể rằng khi ông lâm bệnh, tham tri chính sự Vũ Tán Đường sớm tối hầu hạ, còn quan đại thần Trần Trung Tá vì bận việc nước không đến được. Thái hậu hỏi: “Khi ông chết ai là người đáng thay ông?”. Tô Hiến Thành không do dự trả lời đó là Trần Trung Tá. Thái hậu ngạc nhiên bảo Vũ Tán Đường ngày đêm hầu hạ ông, tại sao không đề cử? Tô Hiến Thành trả lời: Thái hậu hỏi người thay thế tôi chứ có hỏi  người hầu hạ tôi đâu?

Cách đây mấy năm, bác Dương Trung Quốc tặng mình cuốn Từ thụ yếu quy, một cuốn sách bàn về những nguyên tắc chủ yếu của việc không nhận và nhận quà biếu. Tác phẩm này là của danh nhân Đặng Huy Trứ, một vị quan suốt đời chỉ đau đáu nỗi lo giữ gìn đạo lý chốn quan trường. Trong cuốn sách của mình, cụ Đặng Huy Trứ đề ra 104 điều cấm quan lại không được nhận quà, trong đó chỉ có 5 điều được nhận. Trong tác phẩm này, mình thích nhất đoạn:

“Của cải đối với người ta cũng như dầu mỡ đối với đồ vật: đã dây bẩn thì không thể gột sạch. Huống chi ta lấy một thì dưới lấy mười, ta lấy mười thì dưới lấy hàng nghìn. Ta được vừa miệng thì dân bị hút máu. Ta được bảnh bao thân hình thì dân bị lột da. Ta được đầy túi thì dân phải cầm nhà đợ ruộng. Ta có khỏan đải bạn bè thì vợ con dân chỉ còn húp cháo. Nghĩ như thế, há không giữ chữ thanh liêm hay sao?”.

Chao ôi, người xưa thì thế, người nay thì sao? Phải chăng, cần giáo dục sự liêm sỉ cho công chức như ý kiến của bác Vũ Quốc Hùng?

Bùi Hoàng Tám